Firmy rodzinne wytwarzają 2/3 polskiego PKB[1]. Polscy przedsiębiorcy muszą nadrabiać lata stracone przez wojnę i ustrój komunistyczny. Jesteśmy dumni z tego, jak szybko zmniejszamy dystans dzielący nas od państw, których historia była bardziej przychylna dla rozwoju przedsiębiorczości.
To my, przedsiębiorcy i nasze rodziny, najbardziej i bezpośrednio ryzykujemy własnymi majątkami prowadząc rodzinne firmy. To nas może dotknąć konfiskata rozszerzona, niejasny przepis prawny, zmieniająca się i niejasna polityka podatkowa, nierówne warunki w dostępie do zamówień publicznych. Nikt inny, tylko my przyjmujemy na siebie ogromne brzemię pełnych osobistych konsekwencji za każdy biznesowy ruch, który wykonujemy w swoich firmach, a także za działania innych wobec naszych firm. Odpowiedzialność majątkowa urzędników za błędne decyzje w praktyce jest martwa! Odpowiedzialność za błąd popełniony przez pracownika jest ograniczona. Kiedy my popełnimy błąd – to ponosimy za niego wraz z naszymi rodzinami i firmami pełną odpowiedzialność. Jako siła napędowa polskiej gospodarki mamy znaczący udział w finansowaniu sfery publicznej. To wszystko daje nam tytuł do zabierania głosu w sprawach, które nas dotyczą. Daje nam prawo do domagania się odpowiedzi.
Firmy rodzinne tworzone są dla pokoleń. Realizacja tego planu możliwa jest wówczas, kiedy następcy i ich firmy są do tego przygotowane. To jednak za mało! Władza musi stworzyć odpowiednie warunki dla kontynuacji i rozwoju przez kolejne generacje. Dziś, na naszych oczach, dokonuje się pokoleniowa zmiana warty. Przedsiębiorcy zakładający swoje firmy na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku przekazują pałeczkę w sztafecie pokoleń. To dobra pora na dokonanie podsumowań i snucie planów na kolejne pokolenie. To więc dobra pora, aby przedsiębiorcy rodzinni przemówili. My jesteśmy teraźniejszością i przyszłością polskiej gospodarki. Ten głos musi zostać usłyszany!
Co zatem jest potrzebne przedsiębiorcom rodzinnym, aby mogli nadal budować dobrobyt kraju?
- ZAUFANIE
Zaufanie buduje się na zgodności między deklaracjami a faktycznym działaniem.
Tak funkcjonują rodziny i biznes. Tak powinno działać nasze państwo. Bez względu na aktualne wybory i koniunktury polityczne. Żeby działać w oparciu o wysokie standardy.
- PARTNERSTWO WŁADZY
Udany i trwały biznes oparty jest na równowadze interesów zaangażowanych stron. To sam dotyczy relacji z władzami.
Biznes łączy a nie dzieli. Celem jest sukces każdej ze stron, a nie kosztem drugiej strony. Takiego podejścia oczekujemy również w relacjach z władzami. Nie chcemy być traktowani przez organy państwa jak podejrzani czy wrogowie. Bo jesteśmy obywatelami budującymi Polskę nie tylko dla nas ale i dla przyszłych pokoleń.
- PODATKI
Co się dzieje z naszymi podatkami? System podatkowy powinien być prosty i efektywny, a pozyskane w ten sposób środki wykorzystywane wyłącznie na cele służące ogółowi.
Wydatki finansowane z podatków nie powinny być marnotrawione lub pożytkowane na cele utrzymania władzy przez aktualnie rządzących. A unikanie podatków powinno być traktowane przez przedsiębiorców jako nieuczciwa konkurencja. Jednak system podatkowy powinien być prosty i efektywny. Nie powinien być pełen pułapek i niejasności.
- EDUKACJA
Pragniemy edukacji, która będzie przygotowywała młodych ludzi do pracy i promowała systematyczną, wytrwałą i zespołową pracę, swobodę interpretacji i różnorodność.
Kierunek, w którym podąża polski system edukacyjny nie jest powiązany z potrzebami gospodarki i wyzwaniami współczesnego świata. Nie promuje kreatywności i odważnych postaw. Grozi to brakiem kadr chcących i umiejących dostosowywać się do szybko zmieniających się wymagań gospodarki.
- SPRAWIEDLIWOŚĆ
Sądy i prawo są dla obywateli nie dla władzy, dlatego muszą być sprawne, wiarygodne i niezależne.
Nie możemy obawiać się, że w sporze z władzą znajdziemy się od razu na gorszej pozycji. Służy temu nie tylko dobra legislacja, ale i budowanie autorytetu wymiaru sprawiedliwości dobrą praktyką procedowania.
- BEZPIECZEŃSTWO PRZEDSIĘBIORSTW
Dla rozwoju gospodarki potrzebna jest pewność i stabilizacja w zakresie ochrony własności i warunków wykonywania działalności gospodarczej. A tego w Polsce brakuje.
Popieramy walkę z przestępczością, ale nie popieramy tworzenia klimatu zagrożenia działaniami państwa wobec przedsiębiorców. Istnieje bowiem realne ryzyko, że mogą oni przenieść swoje biznesy za granicę w poszukiwaniu poczucia bezpieczeństwa prawnego.
- ZAKORZENIENIE
Polsce potrzebne jest trwałe zakorzenienie firm rodzinnych, tak aby ich rozwój i wychodzenie poza wymiar lokalności nadal przysparzał korzyści miejscom, w którym zaczęła się historia przedsiębiorców.
W miejscu, gdzie powstają firmy rodzinne nawiązywane są relacje z lokalnym środowiskiem – poprzez przyjaciół, pracowników i sąsiadów. Te więzi stanowią ukrytą przewagę konkurencyjną, dlatego władze powinny stwarzać takie warunki, by firmy rodzinne nadal chciały pozostawać w miejscu ich powstawania.
- BUDOWANIE WARTOŚCI
Trwały rozwój przedsiębiorstw rodzinnych przez pokolenia możliwy jest w oparciu o budowę wartości w dwóch wymiarach: etycznym, pozwalającym rodzinie przedsiębiorców tworzyć wokół siebie kapitał społeczny oraz w wymiarze ekonomicznym, pozwalającym realizować rodzinom ich misję gospodarczą.
Udana sukcesja będzie dotyczyć jedynie firm, które wypracowały wartość na tyle cenną, aby kolejne pokolenie widziało w kontynuacji szansę dla siebie, a nie brzemię. Aby firmy rodzinne stanowiły realną wartość dla rynku i społeczeństwa.
- ODPOWIEDZIALNOŚĆ WOBEC PRZYSZŁOŚCI
Firmy rodzinne działają w perspektywie przekraczającej jedno pokolenie. Dlatego muszą się kierować odpowiedzialnością nie tylko wobec swoich najbliższych, ale również pracowników i środowiska, w którym kolejne pokolenie będzie realizować swoją misję. Podobnego podejścia do odpowiedzialności oczekujemy od rządzących.
Państwo nie powinno być zadłużane w stopniu, który obciąży następne pokolenia. Polskie zasoby naturalne i dziedzictwo kulturowe powinny być chronione, aby nasze dzieci i wnuki miały szansę z nich korzystać i przekazywać kolejnym pokoleniom. Siły polityczne powinny szukać najlepszego rozwiązania, najlepszego nie dla aktualnych decydentów, ale dla długookresowego interesu społecznego
- SUKCESJA
Udana sukcesja to nie tylko współdziałanie pokoleń w ramach rodziny, ale także władz. Rodziny muszą zadbać o odpowiednie przygotowanie się do przekazania firmy, a władze zaś muszą tworzyć instrumenty prawne umożliwiające rozwój przedsiębiorstw rodzinnych mimo zmian pokoleniowych.
Polsce potrzebne są firmy rodzinne, które będą skutecznie konkurować z przedsiębiorstwami z całego świata, a firmom rodzinnym – stabilne regulacje prawne, które będą wspierały przedsiębiorców rodzinnych w zakresie nie gorszym niż te, którymi cieszą się zagraniczni konkurenci. Regulacje prawne w zakresie sukcesji przedsiębiorstw nie powinny być barierą. Powinny wręcz proponować wachlarz rozwiązań możliwych do dopasowania w konkretnej sytuacji firm i rodzin przedsiębiorców. Prawo dla ludzi, nie ludzie dla prawa!
To kluczowe tematy, które Inicjatywa Firm Rodzinnych zgłasza do debaty publicznej w imieniu przedsiębiorców rodzinnych. Dla wspólnego dobra – naszych firm i rodzin, naszych pracowników i sąsiadów, dla dobra Polski.
Tematy związane z budowaniem silnej gospodarki powinny być realizowane konsekwentnie i długofalowo niezależnie od politycznych przekonań ludzi u władzy. Gospodarka ma swoje prawa wykraczające horyzontem czasowym rytm kadencji wyborczych.
Będziemy rozmawiać ze wszystkimi siłami politycznymi i społecznymi. Zapraszamy do współpracy inne organizacje, w których zrzeszeni są przedsiębiorcy rodzinni. Różnorodność i współdziałanie są naszą siłą. Wspólnie możemy wiele zrobić dla siebie i dla Polski.
Łączymy by budować!
Łódź, 10 listopada 2017 roku
[1] Wg wyników prac badawczych realizowanych przez Instytut Biznesu Rodzinnego w okresie luty 2016 – październik 2016, w ramach projektu Statystyka firm rodzinnych realizowanego z grantu udzielonego przez Komisję Europejską (692654-18/12/2015).